“De VN-Veiligheidsraad kan ‘elke maatregel’ nemen om vrede en veiligheid in de wereld te bewaren of te herstellen, dus ook een tribunaal oprichten. Dit schrijven de rechters van het Joegoslavië-Tribunaal in hun schriftelijk antwoord op een verzoek van de Milosevic. (…)

De Britse VN-rechter May en zijn collega’s Robinson (Jamaica) en Fassi Fihri (Marokko) baseren hun besluit op artikel 41 van het Handvest van de Verenigde Naties. Daarin is vastgelegd wat de Veiligheidsraad, naast het gebruik van geweld, nog mag doen om vrede en veiligheid in de wereld te herstellen.(…) Artikel 41 zegt dat de maatregelen de bovengenoemde punten ‘mogen bevatten’. De rechters concluderen daaruit dat de lijst duidelijk niet volledig is en de raad dus andere maatregelen mag nemen, zoals het oprichten van een tribunaal.(…)

Volgens de rechters is het inmiddels internationaal gewoonterecht geworden dat er geen immuniteit is voor zware internationale misdaden, zoals genocide, misdaden tegen de mensheid en oorlogsmisdaden. Zij wijzen erop dat het statuut van het Internationaal Strafhof (ICC) ‘een multilateraal document van het grootste belang’, inmiddels is ondertekend door 139 landen. Het ICC, dat waarschijnlijk volgend jaar in Den Haag komt, moet wereldwijde bevoegdheid krijgen voor de berechting van de zwaarste internationale misdaden, ongeacht de functie van de verdachte”[1].

Er komen tribunalen werd er deze week in het parlement gezegd door de ene parlementariër tegen een andere, verwijzend naar de maatregelen die dusdanig diep en verdeeldheid veroorzakend in de samenleving doorwerken, dat verschil van mening daarover niet kon uitblijven.

Maar er wordt wel meer gezegd in het parlement, een ander lid van het parlement dat nogal nauwe banden onderhoud met een land waarin een tiran ervoor zorgt dat de tribunalen aldaar niet langer zijn voorzien van onafhankelijke rechters, noemde de minister voor coronazaken ‘een tiran’.

Mijn vraag is dan wel, de discussie over de maatregelen en vaccinatie daargelaten, wat nu bedreigender is: een schending van mensenrechten denken waar te nemen en, geleid door die overtuiging, in het instituut dat ervoor is (het parlement) de hoop op de komst van tribunalen uitspreken, of een bewindsman een tiran noemen? Hoe is het dan toch mogelijk dat de media valt over het eerste maar niet het tweede? Omdat het eerste werd uitgesproken in een debat met een medeparlementariër? Is dat minder erg dan tegen de minister via een tweet?

“Woord en begrip tiran gaan terug op de Griekse oudheid. Een tyrannos was een leider die langs onwettige weg, met name een staatsgreep, aan de macht was gekomen. Met geweld hield hij zijn regime in stand, vergreep zich aan leven en goed van burgers en aan hun vrouwen.

Het was een burgerrecht en zelfs burgerplicht om zich desnoods met geweld van zo’n despoot te ontdoen. Die overtuiging ging terug op de klassieke oudheid”[2].

Ben ik toch de draad kwijt: het zich in het parlement beroepen op internationaalrechtelijke bevoegdheden om mogelijke mensenrechtenschendingen ooit aan de kaak te stellen, op welke uitgesproken wens ook publiekelijk gereageerd kon worden, is kennelijk ernstiger dan het iemand op afstand betichten van het zijn van een tiran, nota bene door een lid van het parlement dat de uitspraken van een Turkse tiran over Nederlanders als zijnde fascisten, hooguit ‘onjuist’ noemde.

Debatten worden niet alleen door journalisten online voortgezet maar ook door volksvertegenwoordigers, en wanneer we accepteren dat dat  hoort bij de huidige tijd, laat de toets dan zijn de rechtsstatelijkheid van de uitspraak, zowel  qua wijze van uiten als qua inhoud.

Het zich een tiran uit een ander land als voorbeeld nemen enerzijds en anderzijds een bewindspersoon uit je eigen land bekritiseren met diezelfde kwalificatie komt niet verder dan het gedogen van de tweet met een beroep op de vrijheid van meningsuiting, terwijl het zich beroepen op de onrechtmatige overheidsschending van die vrijheid van meningsuiting en daaraan de mogelijke consequentie van veroordeling door een gerecht verbinden, toch van een rechtstatelijk hogere orde is nu in dit laatste geval de mis- of gebruiker van het  grondrecht wordt beschermd door hen die hem die vrijheid hopen te blijven geven.

Moge menig journalist de tirannie van de verongelijkten doorzien.

---

[1] ‘Veiligheidsraad mag een Tribunaal oprichten’, 9 nov. 2001, ANP/Nieuwsuur/NOVA-archief

[2] Het Plakkaat van Verlatinge – “De tirannie verdrijven”, ONLINE GESCHIEDENISMAGAZINE, Anton van Hooff, 29 juli 2021

Sharing is caring!